RIVIERENBUURT
 
info@derivierenbuurt.nl

De buurt

De Rivierenbuurt ligt ten zuiden van de binnenstad van Groningen en het trein- en busstation. Aan oostzijde ligt de Hereweg, de oude heerbaan van de stad Groningen naar het zuiden. Aan zuidzijde grenst het aan de in de jaren 1960 dwars door het Sterrenbos aangelegde Zuidelijke Ringweg en in het westen aan het Hoornsediep, een gekanaliseerd deel van de Drentsche Aa. Kenmerkend voor de buurt is de grote variëteit aan bouwstijlen. Het oostelijke deel van de buurt is het oudste. Dit deel was lange tijd onderdeel van de Herewegbuurt.

Geologisch gezien ligt de buurt op de overgang van het dal van de Drentse Aa naar de Hondsrug. De grens ligt ongeveer bij de Berkelstraat.

Structuur

De oudste delen van de buurt zijn de Davidstraatbuurt in het noordoosten en de Zuiderbegraafplaats in het zuidoosten. Eind 19e eeuw werd de Rabenhauptstraat als eerste fase van een doorbraak naar het Stadspark gerealiseerd. Dit was lange tijd de winkelstraat van de buurt. In de jaren 1930 werd een begin gemaakt met de strokenbouw in het westen van de buurt.

De Rivierenbuurt was een van de eerste wederopbouwwijken van Groningen. In de jaren 1950 werd de strokenbouw doorgetrokken naar het zuidwesten. De scheiding tussen oud en nieuw is zichtbaar aan de dakvormen: de zadeldaken zijn van voor de oorlog, de platte daken van daarna. De woningblokken ten zuiden van de Rivierenhof werden als eerste gebouwd. Deze woningen hebben gevelversieringen van keramist Anno Smith. Langs de Lekstraat werden in die tijd een aantal semi-vrijstaande woningen gebouwd en langs de zuidkant van de Rivierenhof werd een winkelgebied gerealiseerd. Rondom de Merwedestraat werden een aantal voorzieningen geplaatst, waaronder een klooster. Ook de flats langs de Vechtstraat dateren grotendeels uit de jaren 1950. Ontwerpplannen om het Sterrenbos door te trekken tot aan het Stadspark werden uiteindelijk niet uitgevoerd. Wel werd de  Dinkelvijver aangelegd met het Fongerspad.

In de loop der tijd is er met name in het oostelijke deel van de wijk veel veranderd. De sloppen in de Davidstraatbuurt werden begin 20e eeuw grotendeels gesaneerd en in de jaren 1970 kwam na felle strijd de huidige bebouwing gereed. Ook rond de Barestraat is bijna geen oorspronkelijke bouw meer aanwezig. In het zuidoosten verrees na de sluiting van de fietsfabriek van Fongers rond 1980 de Fongersstede. In de jaren 1980 werden vier flats aan westzijde van de Merwedestraat (de vroegere Achterweg) gebouwd, die aan oostzijde de oude structuur van de Achterweg benadrukken. In de jaren 1990 maakten twee bestaande scholen plaats voor twee door een luchtbrug met elkaar verbonden verzorgingshuizen aan oostzijde van de Merwedestraat: het Talmahuis en de Merwedeflat. In de jaren 2000 werden drie grote complexen aangelegd in slingervorm rond het nieuwe Dinkelpark: de Rivierenstede met winkelcentrum aan noordzijde, de Dinkelflat met ‘slinger’ aan oostzijde en verzorgingsflat Goudriaan aan westzijde.

Architectuur

Op de website Staat in Groningen zijn een aantal bijzondere gebouwen uit de buurt te vinden. Het betreft:

Een aantal gebouwen is aangewezen als rijksmonument, gemeentelijk monument of beeldbepalend pand. Een overzicht is te vinden op de cultuurhistorische waardenkaart van de gemeente. 

Toekomstige ontwikkelingen

In de toekomst zal de buurt volgens de huidige plannen worden uitgebreid met het Spoorkwartier, dat moet komen te liggen rond de nieuwe zuidelijke stationsingang, recht ten zuiden van het Stationsgebouw. Aan zuidzijde van de buurt wordt momenteel gewerkt aan de aanpak van de zuidelijke ringweg. Ten zuidoosten van de buurt is het Zuiderplantsoen gepland over de zuidelijke ringweg heen.